Łączna wartość zobowiązań Polaków rośnie w zastraszającym tempie. Kredyty i pożyczki, firmowe, jak i konsumenckie, mogą znacznie poprawiać stopę dobrobytu, a także umożliwiać inwestowanie. Czasem jednak występują problemy ze spłatą zobowiązania. W tym czasie często zadajemy sobie pytanie – kiedy następuje przedawnienie kredytu? Czy można wyjść z zadłużenia bez uregulowania go?
Kiedy następuje przedawnienie kredytu?
Terminy przedawnienia kredytu, pożyczek i innych rodzajów długów są precyzowane między innymi przez art. 118 Kodeksu cywilnego. Posiadane roszczenia w zdecydowanej większości przypadków związane są z prowadzeniem działalności gospodarczej. Charakterystyka ta nie dotyczy strony pożyczającej pieniądze, ale pożyczkodawcy, np. banku lub firmy pożyczkowej. Pożyczka czy kredyt jest produktem oferowanym w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez powyższe podmioty.
Czy dług, kredyt i pożyczkę trzeba spłacić nawet wtedy, gdy są przedawnione?
Zanim przedstawimy dokładne terminy przedawnienia, dotyczące różnego typu zobowiązań, należy przestrzec osoby, które rozważają celowy brak uregulowania zadłużenia. Pomijając fakt, że kredytodawcy są doskonale przygotowani na taką okoliczność, każdy dług musi być spłacony. Dotyczy to także zadłużeń, które zostały uznane w orzeczeniu sądowym za przedawnione.
Sama istota przedawnienia wiąże się z tym, że wierzyciel nie ma możliwości ubiegania się o otrzymanie orzeczenia z tytułem wykonawczym celem realizacji egzekucji komorniczej. Przedawniony dług powinien być jednak spłacony przez pożyczkobiorcę. Ostatecznie wierzyciel może sprzedać swoją wierzytelność firmie windykacyjnej lub popularnym giełdom długów. Dwa ostatnie rodzaje podmiotów również uzyskałyby w sądzie wynik niezadawalający, jeżeli zobowiązanie jest przedawnione, jednak w praktyce mogą działać na wiele innych sposobów. Stosunkowo „miękką” taktyką jest publikacja niektórych danych o niespłacającym długów pożyczkobiorcy w internecie. Z pewnością nikt nie chciałby doprowadzić do sytuacji, w której znajomi i rodzina, w łatwy sposób dowiedzieliby się przez wyszukiwarkę internetową o posiadanym, niespłaconym zadłużeniu!
Przedawnienie długu – terminy
W przypadku pożyczek prywatnych, w tym rodzinnych i kiedy spłata nie jest związana z prowadzoną działalnością gospodarczą, ustawodawca przewidział dłuższy okres przedawnienia długów. Wynosi on aż 6 lat.
W innych sytuacjach przedawnienie pożyczki pozabankowej i przedawnienie kredytu bankowego nastąpi po 3 latach. Po 48 miesiącach nastąpi z kolei przedawnienie roszczeń, które wynikają z:
- tytułu umowy sprzedaży,
- umowy o dzieło,
- limitu kredytowego na koncie bankowym,
- ze zobowiązań związanych z prowadzeniem rachunków bankowych,
- tytułu świadczenia usług telekomunikacyjnych.
Powyższa lista nie jest oczywiście kompletna, ponieważ samych rodzajów zadłużeń jest bardzo wiele.
Przedawnienie rat kredytu
Jeżeli wierzyciel przez okres 3 lat nie wniósł sprawy do sądu w sytuacji, gdy kredytobiorca nie uregulował zadłużenia w tym czasie, ani nie doszło do wypowiedzenia umowy, to wówczas następuje przedawnienie kredytu. Okres trzech lat liczony jest od daty wymaganej płatności ostatniej raty, kończącej istnienie umowy kredytu.
Co się stanie, gdy zbliża się termin przedawnienia kredytu lub innego długu?
Żaden wierzyciel nie będzie czekał do momentu, aż dłużnik sam zacznie regulować swoje zobowiązanie. Zarówno firmy pożyczkowe, jak i banki, doskonale wiedzą, jaka jest wykładnia prawa w zakresie przedawnienia długu. W związku z tym do powyżej przedstawionej sytuacji, w której bank nie wniesie sprawy do sądu przed upływem 3 lat, w praktyce nigdy nie dochodzi. Wobec tego tym bardziej należy zachować czujność i spłacać zobowiązanie, a w przypadku wystąpienia trudności próbować negocjować zmianę warunków spłaty lub wnieść o udzielenie okresu karencji lub wakacji kredytowych.
Przedawnienie kredytu we frankach
Zasady dotyczące przedawnienia kredytu we frankach są takie same, jak te, które określają reguły przedawnienia innych kredytów, najczęściej zawieranych w polskiej walucie. W sprawach frankowych szczególnie istotne jest nie samo przedawnienie, a możliwość wnioskowania o częściowe lub całkowite unieważnienie umowy kredytu frankowego. Praktyka ta stała się bardzo popularna po korzystnym dla frankowiczów orzeczeniu TSUE z października 2019 roku.
