Intercyza to małżeńska umowa notarialna, która reguluje przynależność majątku małżeństwa. Może zarówno ograniczać lub całkowicie niwelować wspólność małżeńską, wprowadzając rozdzielność majątkową, albo rozszerzać zakres majątku wspólnego. Co to intercyza i co warto o niej wiedzieć?
Zawarcie związku małżeńskiego bez intercyzy – co oznacza rozdzielność, a co jej brak?
Małżeńska wspólność majątkowa regulowana jest prawnie poprzez Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Jeżeli wkraczając w stan małżeństwa, poprzez ślub cywilny lub konkordatowy, małżonkowie nie wykluczyli rozdzielności, wówczas wszystkie przedmioty majątkowe, które zostały nabyte przez nich od momentu zawarcia ślubu, będą miały charakter współwłasnościowy.
Do majątku wspólnego małżonków należeć będzie od tej chwili szereg innych praw majątkowych. Wymienić można m.in. pobierane wynagrodzenie za pracę i dochody z innych działalności zarobkowych, a także środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego. Do majątku osobistego, a nie wspólnego, bez intercyzy majątkowej należeć będą wszystkie przedmioty, które zostały nabyte przed wejściem w stan małżeński. Zgodnie z prawem każdy z małżonków jest uprawniony do korzystania i współposiadania wszystkich rzeczy, które zaliczają się do majątku wspólnego.
Intercyza przedmałżeńska – czym jest, ile kosztuje i jak ją przeprowadzić?
W wielu państwach Europy Zachodniej kwestia wspólności majątkowej w porównaniu do warunków polskich odbywa się na zgoła odwrotnych zasadach. Często mając na celu ustanowienie wspólnoty majątkowej, należy złożyć odpowiednie dokumenty notarialne. W Polsce tymczasem wspólność następuje automatycznie po zawarciu ślubu. Istnieje jednak sposób na to, aby każdy ze współmałżonków pozostał przy własnym budżecie.
Rozwiązaniem jest intercyza przedmałżeńska. Zastanawiając się, co to intercyza, najprościej można wyjaśnić, że jest to umowa małżeńska, która wprowadza inny względem ustawowego stan podziału majątku. Co ważne, intercyza majątkowa musi być sporządzona przez notariusza i podpisana w jego obecności przez dwóch – przyszłych lub obecnych – współmałżonków. Najpopularniejszą formą intercyzy jest ta umowa, która ogranicza lub całkowicie znosi wspólność małżeńską. Wyróżnić można jednak także intercyzę, która tę wspólność rozszerza.
Koszty intercyzy przedślubnej są inne względem podpisania takiego dokumentu już po zawarciu małżeństwa. Narzeczeni pod względem prawnym nie posiadają jeszcze majątku wspólnego, a umowa ma regulować majątek po zawarciu małżeństwa. Wobec tego należy przygotować się na koszt rzędu ok. 1000 złotych. W skład tej kwoty wchodzi opłata za taksę notarialną oraz podatek od czynności cywilno-prawnych.
Jak zrobić rozdzielność majątkową po ślubie?
Jeżeli doszło do zawarcia małżeństwa i automatycznie posiada się wspólność majątkową, to wciąż nic nie stoi na przeszkodzie, aby wprowadzić rozdzielność. Zakres tego, co daje intercyza w takim wypadku, nie ulega zmianom, a wszystko zależy od rodzaju spisanego umowy małżeńskiej. Największą różnicę można jednak dostrzec w kosztach intercyzy. Ostatecznie bowiem współmałżonkowie mają już wspólność majątkową. Aby oszacować koszty zrobienia rozdzielności majątkowej, można skorzystać z wzoru – intercyza będzie kosztować więcej, niż intercyza przedmałżeńska, a wysokość opłat uzależniona jest od wysokości majątku wspólnego. I tak do majątku o wartości do 3000 złotych koszt intercyzy wynosić będzie zaledwie 100 złotych.
Do wyższej wartości majątku stosuje się następującą regułę:
- majątek do 10 000 zł – 100 zł + 3% nadwyżki od kwoty 3000 zł,
- do 30 000 zł – 310 zł + 2% nadwyżki od kwoty 10 000 zł,
- do 60 000 zł – 710 zł + 1% nadwyżki powyżej kwoty 30 000 zł,
- do 1 miliona zł – 1010 zł + 0,4% nadwyżki od kwoty pow. 60 000 zł,
- do 2 milionów zł – 4770 zł + 0,2% nadwyżki od 1 miliona zł,
- majątek o wartości przekraczającej 2 miliony zł – 6770 zł + 0,25% od nadwyżki pow. 2 milionów zł (uwaga: maksymalna kwota nadwyżki w tym przypadku nie może przekraczać kwoty 10 000 zł!).
Czy i kiedy warto zdecydować się na rozdzielność majątkową?
Intercyza to rozwiązanie przydatne nie tylko w przypadku braku zaufania wobec drugiej osoby. Przykładowo, para posiadająca majątek składający się z różnych dóbr albo prowadząca działalności gospodarcze, może zdecydować się na ten krok, aby ułatwić transparentność przynależności dotychczasowego majątku. Ze względu na same koszty intercyza przedślubna wydaje się lepszym wariantem, ale decyzję każdy musi podjąć indywidualnie. Należy pamiętać, że raz podpisaną intercyzę małżeństwo może znieść za pomocą kolejnej – wówczas takiej umowy, która wspólność majątkową przywróci lub rozszerzy.
